Momenten van geluk - Schokkende ervaringen

Allereerst bedankt voor de reacties, kaarten en pakketjes. Zo leuk om te merken dat mensen meedenken, en goed om te weten dat mensen mee bidden! Ondertussen is er al weer een heleboel gebeurd hier in Goeie Hoop, de zomer komt er aan en dat merken we aan het weer. Er zijn al behoorlijk wat warme dagen geweest en dan is het weer in Nederland niet voor te stellen!

Een paar weekenden geleden hebben Willemijn en ik één van de kinderen van Goeie Hoop voor een weekend naar haar tante gebracht. Eerst reden we vanuit Gordon’s Bay over de bergen naar de sloppenwijk waar ze woont. We hadden een schitterend uitzicht over de baai en zagen in de verte de tafelberg boven alles uitsteken. Vanaf de grond ziet de weg er behoorlijk gammel uit, maar dat valt zeker mee als je er op rijdt. De anders altijd zo kletserige N. was helemaal stil. Toen we aankwamen bij het begin moesten we de auto laten staan, en verder lopen naar de ‘shack’ van N. haar tante. De urinelucht kwam ons tegemoet. Midden op de weg was een kraan waar mensen hun water halen, en voor veel krotjes zaten mensen kleding te wassen, of gewoon met elkaar te praten. We werden nieuwsgierig bekeken, en ik voelde me ook echt lopen. Weer werden we ons bewust van de luxe die wij hebben, en die een aantal kilometers verderop in de grote huizen aanwezig zijn. Zuid Afrika is wat dit betreft een land van uitersten, alles of niets, en natuurlijk is dit niet zo zwart-wit als dat ik het hier beschrijf, maar de verschillen zijn enorm. We werden welkom geheten door de tante in een keurig opgeruimd en schoon houten huisje. Net als N. keken we onze ogen uit. De tante heeft nog een paar kinderen die allemaal aanwezig waren. De tv stond knetterhard aan, evenals de muziek aan de overkant. Naar mijn idee is het nooit rustig in zo’n wijk. Na een paar minuten lieten we de stille N. achter.

De maandag daarop ben ik met de Social Worker, Riët en een meisje uit Goeie Hoop naar een emigratie arts geweest, dit meisje zit in een adoptie proces en moest gekeurd worden. Na uren wachten waren we aan de beurt en werd er een mantoux gezet. Deze prik wordt net onder de huid gegeven en is verschrikkelijk pijnlijk. Het is een middel om er achter te komen of iemand TBC heeft. Helaas moet ze dit ondergaan om het proces te voltooien. De woensdag daarop ben ik met haar voor lichamelijk onderzoek naar een gepensioneerde arts geweest. Deze man moest een verslag schrijven voor de ouders, zodat zij weten wat ze kunnen verwachten qua lichamelijk ontwikkeling. Het was een hele lieve man, een opaatje, echt zo iemand die je als arts zou willen hebben. Hij legde alles uit wat hij deed, waarom hij dat deed en wat hij dacht dat het zou zijn. Deze man was dertig jaar als arts op missie geweest en was nu weer terug in Kaapstad, zijn hometown. Als vrijwilligerswerk maakte hij dit soort verslagen ‘om een goed stukje van Afrika te laten zien.’ Ik vond het echt inspirerend om deze man ontmoet te hebben en te zien hoe hij zich met liefde inzet voor zijn land en de mensen.

We zijn, tijdens ons dagje uit, naar Cape L’ Agulhas geweest. Dit is het meest zuidelijke punt van het continent Afrika en het punt waar de Indische Oceaan en de Atlantische Oceaan bij elkaar komen. De golven waren nu niet heel hoog maar kunnen tot dertig meter hoog worden. Op de heen en terug weg hebben we ons verbaasd over het snel wisselende landschap, van uitgestrekte wijnvelden, ruig berglandschap en grote vlakten die verschillende kleuren hebben. Een tijdje geleden gingen we mountainbiken. Dit was in een natuurgebied waar het ook schitterend was. Overal waar we keken waren hoge bergen, toen werd het Bijbelvers ‘Rondom Jeruzalem zijn bergen’ heel duidelijk voor ons! De buurt waar we nu zitten staat bekend om de wind, die kan flink te keer gaan waardoor de stoelen letterlijk over het balkon heen vliegen. ’s Avonds staat de poolster aan de hemel en zien we ongelofelijk veel sterren, het is bijzonder om te bedenken dat de maan die we in Afrika zien, dezelfde is die jullie in Nederland ook zien. Elke keer weer verwonderen we ons over de macht van de natuur en daarbij ook tegelijkertijd Gods grootheid en macht. In de Bijbel las ik pas: ‘Als ik Uw hemel zie, het werk van Uw vingers, de maan en de sterren, die U hun plaats gegeven hebt, wat is dan de sterveling, dat U aan hem denkt, en het mensenkind, dat U naar hem omziet?’

Op de bovenste verdieping van het Goeie Hoop huis is er deze week nogal geheimzinnig gedaan. Donderdag vijf december hebben we met z’n allen Sinterklaas gevierd. Een surprise of gedicht maken en cadeaus kopen in het geheim is behoorlijk moeilijk omdat we best dicht op elkaar leven. Maar het is leuk om even iets heel Nederlands te hebben, zeker met de gesponsorde pepernoten

Een paar kinderen zijn al helemaal in de ban van kerstcadeaus. Ik was bezig met het opruimen van de schuur met R. en R. Dit zijn twee jongens die behoorlijk wat eisen hebben, van mij wilden ze graag een Xbox, een Ipad en een mobiele telefoon. De ene R. wilde wel graag mee naar Nederland. Ik vroeg hem of hij wist waar Nederland was, en hoe ver het van Zuid Afrika vandaan is. Als beloning voor het opruimen mochten R. en R. mee ‘upstairs’ de verblijfplaats van de aunties, waar de kinderen met hoge uitzondering mogen komen. Ik heb de beide jongens via Google Earth laten zien waar ik woon, en liet ze door de straten van Kampen ‘lopen’. Ze waren helemaal verbaasd dat dit kon en vonden het maar al te interessant. Hierop liet R. zijn huis zien. De volgende dag vroeg hij of auntie Arjanne hem weer mee wilde nemen ‘upstairs’ zodat hij weer even achter mijn laptop mocht.

Er zijn zoveel van die geluksmomentjes waarbij je hart overloopt van liefde.
- Dat ene moment met de stralende ogen van het meisje dat zilveren schoentjes krijgt.
- Dat moment wanneer je zegt: ‘Can I have a hug?’ En er gelijk twee armen je nek crushen en je een natte zoen op je wang krijgt.
- Dat moment dat je in de auto rijdt met kinderen die vol overgave zingen: ‘Daddy, come home.’
- Dat moment met die simpele opmerking: ‘auntie, I love your eyes. They are so big’.
- Dat moment dat je samen buiten in de zon ‘O holy night’ zingt.
- Dat moment dat de kinderen zich realiseren dat ze gaan kamperen.
- Dat moment dat er tegen je gezegd wordt: ‘Auntie, I don’t want you to have a guy, because then you leave us.’
- Dat moment dat je met een paar kinderen taart eet in een ‘real’ restaurant.
- Dat moment dat er een armbandje op je kussen ligt waarop staat: I love you auntie Arjanne.
- Dat moment dat je met negen aunties in de auto zit en zingt: ‘Our God is an awesome God.’

Er zijn zo veel ogenblikken die je koestert, en die ik allemaal in het laatje ‘Goeie Hoop’ een plekje geef. Het liefst zou ik de kinderen mee naar huis nemen om ze weg te halen uit de rottigheid en een goede toekomst te geven. Helaas is het maar een periode van zes maanden. Het is vreemd en moeilijk om te bedenken dat ik dit straks weer los moet laten en na een week weer moet omschakelen naar het Nederlandse leven.
Nu lijkt het misschien alsof ik niks van thuis mis, maar er zijn heel veel momenten die je thuis wilt meemaken, bijvoorbeeld Sinterklaas vieren, of als je hoort dat je weer tante wordt, of dat filmpje wat je krijgt van een schattig blond krullenkopje, Svenny, die je toch graag even wilt knuffelen.

En toen brak de dag aan dat Nelson Mandela was overleden. We waren natuurlijk erg nieuwsgierig hoe het allemaal zou gaan. In principe hebben we er weinig van gemerkt, omdat we in het toch behoorlijke blanke gedeelte van Zuid Afrika verblijven. De vlaggen hangen halfstok tot aan de begrafenis en aanstaande zondag wordt er in de kerk stil gestaan bij het overlijden. Zuid Afrika gaat een nieuwe periode in, waarin het zich zonder ‘Zoon van Afrika’ en ‘Vader van de Afrikanen’ moet gaan redden.

We hebben een township tour gedaan in Langa met iemand die uit de township komt. Het is een hele veilige wijk en we konden er vrij rond lopen, en in ‘huizen’ rond kijken. We hebben er verschillende gezien. Kun je je voorstellen dat je in een hokje van 3 bij 4 woont met drie families? Er stonden drie bedden, voor elke familie 1, dat is dan alles wat je hebt, als kinderen slaap je op de grond, er is een gemeenschappelijke ruimte waar eten gemaakt kan worden. Deze huizen zijn ontstaan doordat uit de single-seks hostels van een aantal jaren geleden, waarbij mannen vanuit de Oostkaap naar de Westkaap kwamen om er te werken. Ze leefden met z’n drieën op een kamer, met zestien personen in 1 huis, na een tijdje kwam de familie over. Dit betekent van zestien personen, naar 16 families, zonder enige privacy. De woningen worden gehuurd, waardoor de regering verantwoordelijk is voor het onderhoud, als er iets kapot is moet er een melding van gemaakt worden. Na een paar maanden komt er iemand de schade opnemen, vervolgens wordt er niets meer aan gedaan, dus moeten mensen het zelf maar maken. Er zijn families die beter af zijn, en een etage woning hebben van 2 slaapkamers en een woonkamer, het gezin dat we bezochten bestaat uit 9 personen, hun leefruimte is ongeveer net zo groot als mijn slaapkamer thuis, bizar! We kwamen onderweg zeecontainers tegen, een tijdelijke oplossing voor mensen die wachten op de beloofde huizen van de regering. Deze container is in tweeën gedeeld voor twee families. In de meeste huisjes staat er een tweepersoonsbed en een koelkast tegen de wand, meer kan er niet in. Sommige families wonen er al langer dan 6 jaar. Binnen de township is er een Beverly Hills gedeelte, het gedeelte waar de hoger opgeleiden wonen. In principe zou je denken dat iedereen die maar een beetje kans heeft om uit de township te komen er hard voor zou werken. In Langa is dat niet bij iedereen zo. Langa is ontstaan in 1937, dit betekent dat generatie op generatie hier is opgegroeid, hierdoor is een community ontstaan die elkaar goed kent, waardoor het een veilige woonomgeving is, in totaal wonen er zo’n 250 000 mensen. Mensen voelen zich hier goed en veilig en kunnen verder gaan met de rituelen zoals voorouder verering, wat erg belangrijk voor ze is. In Kaapstad zelf zouden ze geen dieren offer kunnen brengen. Bij de allerarmsten werden we ook welkom geheten. In een krotje van een paar vierkante meter, op een ondergrond van zand, zonder water en enorm dure elektriciteit, of soms niet eens. De ouders van dit gezin heeft een bed, maar de kinderen slapen op de vloer. ’s Nachts komen de ratten binnen, waardoor kinderen veel infecties oplopen, doordat ze gebeten worden. Als het regent, stroomt het water naar binnen, de mensen leven in constante angst voor brand, de krotjes staan zo dicht op elkaar dat vuur ontzettend gevaarlijk is. Vaak hebben mensen geen vertrouwen in een bank, en hebben ze hun spaargeld thuis liggen, sommigen zien soms letterlijk alles in rook op gaan. Op de terug weg hebben we een Afrikaanse lekkernij van een heuse braai gegeten. Er wordt veel lamsvlees gegeten, en de koppen, met vliegen overal, grijnsden ons aan. Op de braai lag lamslever, wat gecombineerd wordt met vet van het schaap. De koppen worden op een speciale manier behandeld, als eerste wordt de huid er af geschroeid met een hete staaf, vervolgens worden de hersenen eruit gehaald, waar soep van wordt gemaakt. De bek wordt overgelaten en de tong gebraden, dit wordt een ‘smiley’ genoemd, schijnt overheerlijk te zijn. De lamslever was erg lekker, maar de weeïge lucht die er hing was onaangenaam. Dit alles wordt in de open lucht gedaan, dus we roken heerlijk naar braai. We kwamen langs een kerk van de Zevende Dag Adventisten, waar op dat moment een dienst aan de gang was. De gids vroeg of we naar binnen mochten en we werden hartelijk ontvangen, mensen werden weggestuurd van hun zitplaatsen, zodat wij er konden zitten. De kerk zat stampvol met overwegend jonge mensen, het was leuk en mooi om het mee te maken, ook al ging het overwegend in het Xhosa, één van de 11 talen van Zuid Afrika. Ik probeerde me even voor te stellen hoe de GerGem in Kampen gereageerd zou hebben op een groep donker gekleurde bezoekers die binnen kwam tijdens een kerkdienst. Een ieder heeft zijn eigen voorstellingsvermogen;).
Al met al vond ik het een schokkende ervaring, ik blijf er ook steeds over nadenken en probeer me er een voorstelling van te maken, volgens mij kan dat alleen als je er zelf in hebt gewoond. Je vraagt je af of mensen nog hoop hebben. Elke verkiezing worden ze opnieuw dingen beloofd die achteraf niet waargemaakt worden, de politici zijn uit op macht, en geven in de verkiezingstijd eten en van alles en nog wat om mensen op hen te laten stemmen. Wat zou Zuma, de huidige president, denken als hij naar zijn huis wordt gereden die in een township staat? Een president die in een township woont? Ja, maar dan wel in een huis van €5.000.000.
Het bezoek leverde nog wel wat vragen op. Waarom hebben mensen uit een township wel een Smart Phone? Waarom staat er soms wel grote televisie? Omdat mensen, als ze het geld er voor hebben, graag mooie dingen willen hebben. Je zou zeggen: ‘spaar voor een huis.’ Helaas is dit zo duur voor de mensen, dat een enorm jarenplan wordt, wat eigenlijk niet te overzien is. Waarom wordt ons deze wijk zo veilig voorgesteld, terwijl onze kinderen in Goeie Hoop de meest rottige dingen ter wereld meemaken? Zoals ik al vertelde: de community is er al generaties lang, waardoor iedereen elkaar kent, er grote sociale controle is en er dus minder criminaliteit is. Om even een vergelijking te maken met Khayelitsha, één van de grootste krottenwijken in Zuid Afrika, deze is ontstaan in 1986 en heeft zo’n 1 miljoen inwoners, doordat de groei zo snel gaat hebben mensen geen kans om iets op te bouwen, waardoor mensen elkaar niet kennen, en criminaliteit meer in de hand wordt gewerkt. Terug bij Goeie Hoop, het weerzien met de kinderen; wat hebben ze in het verleden meegemaakt? Wat staat hen nog te wachten in de toekomst? Bid voor hen!

Momenten van geluk - schokkende ervaringen - lessen voor de toekomst